آیا با بیماری گواتر و نشانه‌ها و علائم آن آشنا هستید؟ یکی از نشانه های اولیه گواتر افزایش حجم در ناحیه گلو و گردن است. در این مقاله به نشانه های این بیماری، علت های بروز و درمان های خانگی آن می‌پردازیم.
 

بیماری گواتر چیست؟

بیماری گواتر به بزرگ شدن غیر طبیعی غده تیروئید می‌گویند. غده تیروئید به علت کم کاری یا پرکاری ممکن است افزایش حجم داشته باشد و نشانه‌های آن در گلوی افراد قابل مشاهده است.


 

نشانه‌های بیماری گواتر چیست؟

این بیماری در برخی از موارد مسیر تنفس و خوردن را می‌بندد و بیماران مبتلا به بیماری گواتر در هنگام تنفس با مشکل مواجه می‌شوند. باید بدانید که گواتر همیشه نشانه‌ای به همراه ندارد و ممکن است تا مدت‌ها متوجه تغییرات نشوید، اما اگر پیشرفت کند و وضعیت غده تیروئید وخیم‌تر شود علائمی همچون احساس گرفتگی در گلو، گرفتگی صدا، سرفه و مشکل در بلعیدن غذا کم کم بروز پیدا می‌کنند. این مشکلات ممکن است شدیدتر نیز بشوند، تا جایی که بلعیدن و تنفس به سختی انجام شده و در ناحیه گردن و گلو تورم بیش از اندازه‌ای پیدا شود.
 

علت بروز بیماری گواتر چیست؟

رشد بیش از حد غده تیروئید می‌تواند دلائل مختلفی داشته باشد. این غده که وظیفه ترشح برخی از هورمون‌های بسیار مهم بدن را بر عهده دارد متناسب با میزان هورمون‌های دیگر بدن ترشح خود را تنظیم می‌کند و به هم ریختن میزان هورمون‌های دیگر یکی از دلایل تورم در ناحیه گلو و بیماری گواتر است. به چند مورد از عوامل بروز بیماری گواتر اشاره می‌کنیم.



۱. کمبود یُد
یُد را می‌توانید در آب دریا و خاک سواحل دریایی پیدا کنید. کمبود ید در بدن در تولید هورمون‌های تیروئیدی اشکال ایجاد می‌کند و حتی می‌توان گفت شایع‌ترین دلیل بروز بیماری گواتر همین ید است. افرادی که به دلیل رژیم‌های غذایی ناسالم به میزان کافی ید مصرف نمی‌کنند اغلب به این بیماری دچار می‌شوند. همچنین تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که ساکن مناطق مرتفع هستند و در مناطق کوهستانی زندگی می‌کنند نیز کمتر ید دریافت می‌کنند و به شدت در معرض آسیب‌های آن هستند.

۲. پرکاری تیروئید
اگر غده تیروئید به هر دلیلی بیش از حد مورد نیاز، هورمون تولید کند اصطلاحاً به آن پرکاری تیروئید یا بیماری گریوز میگویند. در این بیماری غده تیروئید به اشتباه مورد حمله دستگاه ایمنی بدن قرار می‌گیرد و نتیجه آن تولید بیش از حد تیروکسین است. غده تیروئید در این موقعیت به دلیل تحریک شدن متورم می‌شود و بیماری گواتر بروز پیدا می‌کند.

۳. کم کاری تیروئید
کم کاری تیروئید نیز می‌تواند باعث بروز بیماری گواتر شود. زمانی که به سبب اختلالات دستگاه ایمنی، غده تیروئید میزان کمی از هورمون‌های تیروئیدی تولید کند، غده هیپوفیز متوجه میزان کم هورمون می‌شود و در پاسخ، TSH بیشتری تولید می‌کند. این تولید بیش از حد غده هیپوفیز نیز غده تیروئید را تحریک می‌کند و منجر به رشد بیش از حد آن می‌شود.

۴. سرطان تیروئید
این نوع سرطان، بیماری بسیار شایعی نیست و احتمال تأثیر کمبود ید، کم کاری و پر کاری غده تیروئید بر ایجاد بیماری گواتر بیشتر از سرطان تیروئید خواهد بود. یکی از نشانه‌های اولیه سرطان تیروئید این است که گردن تنها در یک طرف ورم می‌کند.
 

چه افرادی در معرض ابتلا به بیماری گواتر هستند؟

هر فردی ممکن است به این بیماری مبتلا شود اما احتمال ایجاد این بیماری در برخی افراد بیشتر است. به عنوان مثال افرادی که در خانواده‌شان سابقه ابتلا به بیماری گواتر را داشته‌اند بیشتر در معرض این بیماری هستند.

نوجوانان دختر و پسر در دوران بلوغ و در روز‌های تغییرات هورمونی و همچنین زنانی که به دوران یائسگی نزدیک می‌شوند و بیش از ۴۰ سال سن دارند نیز در معرض بیماری گواتر خواهند بود. همانطور که قبلاً نیز ذکر شد افرادی که محل زندگی‌شان در ارتفاعات است نیز بیشتر در خطر ابتلا هستند.


 

درمان خانگی بیماری گواتر

افراد مبتلا به بیماری گواتر حتماً باید تحت نظر پزشک متخصص اقدام به درمان کنند و رژیم غذایی‌شان را با نظرات پزشک‌شان تطبیق دهند. در کنار پیگیری روند درمان تحت نظر و تجویز های پزشک، برخی از خوراکی‌ها هستند که می‌توانند در بهبود بیماری گواتر کمک شایانی بکنند. در ادامه نام چند مورد از این درمان‌های خانگی بیماری گواتر را ذکر می‌کنیم.

۱. یُد بیشتری مصرف کنید
همانطور که قبلاً نیز بیان شد، کمبود ید در بدن می‌تواند منجر به بروز بیماری گواتر شود. از این رو سعی کنید رژیم غذایی‌تان را به شکلی تنظیم کنید که میزان ید مورد نیاز بدن‌تان تأمین شود. نمک یددار، سیب زمینی پخته، شیر گاو، ماست، بوقلمون، ماهی و تخم مرغ از جمله مواد غذایی هستند که میزان قابل توجهی ید دارند و با مصرف روزانه آن‌ها می‌توانید از تأمین ید مورد نیاز بدن‌تان مطمئن باشید. با این حال از آنجایی که افزایش بیش از حد ید نیز می‌تواند یکی از علت‌های بروز بیماری گواتر باشد بهتر است با پزشک‌تان درباره خوردن این مواد غذایی مشورت کنید، سپس شروع به جای‌گذاری آن‌ها در رژیم غذایی کنید.

۲. جلبک بخورید!
یکی از منابع طبیعی غنی از ید را می‌توان جلبک دریایی دانست. در سال‌های اخیر جلبک دریایی به صورت پودر شده در بازار به فروش می‌رسد و افراد به جای استفاده از نمک در غذا، از جلبک دریایی استفاده می‌کنند که نه تنها ید مورد نیاز بدن را تأمین می‌کند، بلکه میزان بسیار زیادی پتاسیم، کلسیم، منیزیم و آهن نیز در آن یافت می‌شود. جلبک دریایی بسیار برای بیماری گواتر مفید است، تا جایی که کپسول‌های جلبک دریایی نیز توسط شرکت‌های تولید دارو تولید می‌شود و به فروش می‌رسد.



۳. شاهی آبی!
برخی از متخصصین پزشکی سنتی که به درمان‌های گیاهی اهمیت می‌دهند، بر این باورند که شاهی آبی یک منبع فوق العاده مفید و سالم ید است. شاهی آبی با نام‌هایی نظیر آب تره، کلشک، علف چشمه و تیزتیزک آبی نیز مشهور است. گیاه شاهی آبی را هم به صورت خوراکی و هم به صورت استفاده موضعی مصرف می‌کنند.

استفاده خوراکی از شاهی آبی
دستورالعمل استفاده خوراکی از شاهی آبی بسیار ساده است. کافیست دو قاشق غذا خوری از این گیاه را با میزان کمی آب (نهایتاً یک لیوان) مخلوط کنید و در سه نوبت روزانه مصرف کنید. این کار را تا شش هفته ادامه دهید.

استفاده موضعی از شاهی آبی
شاهی آبی را به صورت موضعی نیز می‌توانید مصرف کنید. کمی از برگ‌های شاهی آبی را خرد کرده و به هم بمالید تا شبیه خمیر شود. سپس آن را روی گردن و روی ناحیه‌ای که به دلیل بیماری گواتر ورم کرده است بمالید و حدود ۲۰ دقیقه صبر کنید. بهتر است این کار را تا ۱۰ روز ادامه دهید.

نکته مهم درباره درمان‌های خانگی بیماری گواتر این است که قبل از هر اقدامی حتماً با پزشک متخصص دراین باره مشورت کنید. اقدام‌های خودسرانه و بدون آگاهی کامل ممکن است وضعیت بیماری شما را وخیم‌تر کند.


منبع: سایت ستاره